- Kościoły
Kościół św. Mateusza w Nowym Stawie - dane adresowe, kontaktowe:
Kościół św. Mateusza w Nowym Stawie - informacje
Kościół św. Mateusza, obecnie w randze kolegiaty, jest największą budowlą gotycką na Żuławach. Masywna bryła z monumentalną dwuwieżową fasadą góruje nad dziewiętnasto-i dwudziestowieczną zabudową miasta.
Lokacja Nowego Stawu miała miejsce prawdopodobnie w 1329 r. za czasów wielkiego mistrza Wernera von Orseln, jako datę erekcji parafii uznaje się rok 1330. Nowostawski kościół budowano w kilku etapach: w drugiej połowie XIV wieku wzniesiono mury obwodowe korpusu oraz wieżę południową, w końcu XIV wieku powstały ściany nawy głównej i wieża północna oraz środkowa część fasady zachodniej, w kolejnym etapie po 1400 r. zbudowane zostało prezbiterium oraz zachodni szczyt nawy głównej. W 1568 r. pożar zniszczył wnętrze świątyni, w latach 1573-74 przesklepiono prezbiterium. W 1945 r. kościół nie odniósł poważniejszych strat, ostatni remont dachu miał miejsce w latach 2011-2012, elewacje odrestaurowano w 2018 roku.
Wnętrze kolegiaty wypełnia głównie barokowe i neogotyckie wyposażenie, najważniejsze z nich: barokowy ołtarz główny pochodzący z XVII wieku, cztery barokowe ołtarze boczne, figura Madonny z Dzieciątkiem z przełomu XV-XVI wieku. Pozostałe wyposażenie kościoła to między innymi: XV-wieczna chrzcielnica umieszczona w przedsionku kościoła, gotycki świecznik z Madonną z Dzieciątkiem, XVI-wieczny żyrandol w prezbiterium oraz neogotyckie konfesjonały i ambona. W wieżach umieszczone są XIX-wieczne dzwony
Obok kościoła znajduje się kilka starych nagrobków. Cmentarz przykościelny użytkowany był od XIX wieku do roku 1945.
Źródło: zabytek.pl, zulawy.infopl.info
Partnerzy witryny Pętla Żuław
